Cái cảm giác kì quặc xảy đến là khi bạn bước ra đời, gặp đủ thứ người, nhưng lần đầu tiên bạn cảm thấy rối rắm khi phân biệt đâu là người tốt, đâu là người xấu. Mark Manson- tiến sĩ tâm lí học nổi tiếng đã từng nói như thế này: "Chỉ vì bạn là người tử tế không có nghĩa bạn là người tốt. Và chỉ vì ai đó xấu tính, không có nghĩa họ là người xấu". Có một tên bếp phó lỗ mảng, cộc tính, ba hoa như thế- người lấy cảm hứng từ cái tính "độc tài" của Gordon Ramsay- xuất hiện hiển nhiên như thế trên đời.
Theo Mark Manson, định nghĩa của một "tên khốn" là khi kẻ đó chấp nhận việc để người khi bực mình nhưng lại làm hài lòng bản thân. Trên đời này, việc gặp một tên khốn như thế là hết sức thường tình. Các tên này nhan nhản ở ngoài đường , có khi trong các quán bar, những tên vũ phu ở trong các gia đình, những tên biến thái trong trường học, những tên buôn người... Lê thê, lết thết với đời. Nhưng những tên khốn này là những tên khốn tầm thường. Những tên khốn vô đạo đức. Những tên khốn này làm cuộc sống tối tăm hơn, pha những lỗ màu đen nhỏ trong bức tranh nhiều màu của cuộc sống.
Nhưng có những kiểu khốn nạn cao tay hơn. Chúng chấp nhận viêc để người khác ghét mình, hận mình; nhưng ngược lại, việc hoàn thành mục tiêu mà chúng đề ra rất xuất sắc. Những tên khốn ấy là ai?
Là Donald Trump, Là Mark Zuckerberg? Xa xưa hơn, là Columbus?
Những tên khốn có lịch sử dẫm đạp lên người khác để trồi lên, trở thành thủ lĩnh và bị người đời soi đến từng chân tơ kẻ tóc.
Trở thành một nhân vật lịch sử tiếng tăm nhất nước Mỹ- xứ cờ hoa, bạn có biết trong 4 cuộc hành trình khai phá khẩn hoang đó, Columbus đã có những tội danh tồi tệ nhất: Hành hạ cắt lưỡi và tai của những người Indian American, buôn bán nô lệ, buôn bán phụ nữ và trẻ em, cướp bóc thuộc địa trong từng chuyến đi...
Columbus trong mắt của Chúa trời là một trong những tên khốn nạn nhất trong thế kỉ 15. Thế nhưng, không thể phủ nhận rằng những chiến tích của Columbus trong việc khai phá nước Mỹ là một trong những chiến công hiểm hách, hùng vĩ nhất mà con người có thể thực hiện được. Nếu hắn có thể tốt bụng, nhún nhường một chút với thực dân Anh, người Indian American, chưa chắc nước Mỹ đã có một lịch sử hào hùng, bá đạo như ngày hôm nay?
-----------------------
Việc sinh ra những tên khốn như thế cũng là hết sức cần thiết. Vì nó cân bằng cái gọi là trật tự xã hội. Những tên quá tốt bụng thường sẽ e dè người khác nghĩ gì về mình, và rồi chỉ chấp nhận những kết quả tạm được, làm hài lòng đôi bên. Nhưng những tên khốn nạn "cấp cao" đó sẽ tranh giành, sẽ so đo từng tí một để có được kết quả mà chúng muốn. Chúng không hại ai, chúng chỉ làm người khác ghét mình thôi. Và chúng cho rằng, việc người khác ghét mình là điều hiển nhiên, không cần phải quá quan tâm. Mark Manson gọi những tên khốn đó là Những tên khốn "có đạo đức"!
----------------------
Trong cái nhà hàng nào đó, có một tên bếp phó hàng ngày dành nửa thời gian làm việc để đi soi mói, tám chuyện, kề ca với tất cả các nhân viên trong nhà hàng. Hắn, tôi gọi là John the Asshole, vì cái cách cư xử của hắn khiến tôi bực mình.
Thô lỗ với nhân viên nữ
Khúm núm dạ thưa với cấp trên
Lẻo mép với các người đẹp
Thế rồi tôi thắc mắc, tại sao bếp chính lại giữ hắn lại bên mình trong vòng 8 năm- một quãng thời gian dài như thế? Hắn có cái gì hơn những ứng cử viên khác? Và đương nhiên, câu trả lời này chỉ xuất hiện khi tôi gạt bỏ mọi định kiến về một tên khốn và làm thân với hắn.
Image: Món hắn làm thật sự rất ngon, đặc biệt là steak
"Lắm tài nhiều tật" quả không sai. Nói một cách công bằng, hắn là một đầu bếp thực thụ. Để có thể giữ vững vị trí của mình trong vòng 8 năm ở một country club- nơi mà một sự đối đãi phải trở nên tuyệt mỹ, hòan hảo cho lượng khách quý đến thưởng thức hàng ngày hiển nhiên trở thành một thử thách- hắn là một player xuất sắc. Cái điều ngoa ngoắt 180 độ (khó khăn với cấp dưới, nịnh hót với cấp trên, hòa nhã với thực khách) thực ra là một điều vô cùng cần thiết. Ở xã hội này, có lẽ ai cũng đã quá quen thuộc với câu "Đừng tin ai bằng mắt, bằng tai hay bằng miệng quá nhiều". Một người thường xuyên buông lời châm chọc, mỉa mai chưa chắc họ là người xấu. Cái định nghĩa "người xấu" mà tôi thường gán ghép đơn giản là hắn hay trêu chọc tôi mà thôi, chứ bản thân hắn chưa hề hãm hại tôi gì cả.
------------
Ở các đất nước Châu Á hay Châu Âu, nơi mà ngôn từ có sức ảnh hưởng quan trọng đến mức có thể bẻ gãy mọi cung bậc cảm xúc hay làm nó thăng hoa, thì câu tục ngữ "Uống lưỡi bảy lần trước khi nói" phải được nằm trong danh sách "Những điều khắc cốt ghi tâm". . Con người ở những mảnh đất này đối xử với nhau bằng một lớp mặt nạ dày cộm. Buồn cũng cười, ghét cũng cười, hận ai cũng cười... Cũng trở thành thói quen khi người mà bạn đang nói chuyện, bạn còn không biết đâu là bạn, là thù.
Ở Mỹ thì khác. Họ thẳng tính, đôi khi nói chuyện hơi tàn nhẫn một chút. Họ không thường xuyên chọn những từ ngữ hoa mỹ để nói chuyện, mà chọn những từ ngữ miêu tả chính xác nhất. Mà những lời thật lòng thường là những lời cay đắng.
--------------
Bản thân John không cần phải dựa vào những mối quan hệ. Với bản tính ngông cuồng, hắn có thể tự đi được trên đôi chân của mình. Từng làm việc ở Michael Gennaro Steakhouse- một nhà hàng nổi tiếng bậc nhất ở bang Connecticut, Mỹ trong vòng 6 năm với vị trí Chef, hắn biết mình cần làm gì. Thế rồi tôi nhận ra, bản thân của một người không bao giờ có khái niệm xấu hay tốt. John lỗ mảng với tôi chẳng hạn, nhưng lại ân cần, chừng mực với gia đình nhỏ của hắn, âu cũng là điều đáng khen. Và bản thân hắn biết đa số mọi người ghét hắn, nhưng hắn lờ đi, vì hắn biết hắn chả sống cho ai cả.
Một điều bất di bất dịch
Họ có thể chê bai bạn về tính khí, về ngoại hình
Nhưng tài năng là không thể chối bỏ
Comments